Aankomst
We zien het eiland steeds dichterbij komen, het ziet er prachtig uit. Dit is werkelijk het eind van de wereld, zo voelt het. Na ruim een uur varen vanaf Busuanga, springen we met onze tassen de boot af het water in.
Ik twijfel tot het laatste moment hoe ik gekleed zal gaan, niets is vanaf nu meer zeker. Gek hoe je brein kortsluiting maakt over zoiets simpels als: in het water zwemmen = bikini. Ik ga serieus overdenken welk t-shirt ik wel/niet aan zal doen.
Oja, waterschoenen. De rest moet in een vuilniszak in mijn tas, wat helaas geen garantie biedt dat alles droog blijft. Hoezo heb ik daar niet over nagedacht? Een waterdichte tas meenemen lijkt zo simpel, zo logisch. Maar thuis begint de mindfuck al, je bent geselecteerd. En dan?!?
Een waterdichte tas zit niet bij mijn voorbereidingen. Zoals op Million Dollar More te zien is gaan sommige mede-eilanders mega ver, trainen fysiek keihard, leren vuur maken en nog veel meer. Weer anderen blijven juist relaxt en nemen nog een bitterbal.
Oh, dat eten
In het filmpje wat we voorafgaand aan de vlucht te zien kregen zegt Dennis: "Er is een voedselvoorraad voor drie weken." Eenmaal op het eiland aangekomen moeten we naar links lopen, waar een soort van open ruimte is met een aantal grote kratten.
We staan met alle eilanders om de kratten, wanneer er iemand op een krat springt en vraagt hoe we het op gaan lossen. "Verdelen we alles of is het ieder voor zich?" Vanaf dan breekt de hel los. Ik heb niet eens tijd om over die vraag na te denken, of mensen beginnen al te graaien.
Ik sta aan de grond genageld, weet niet wat me overkomt. Dan neemt mijn reptielenbrein het over en graai ik ook wat uit een krat. Zie ik nou een pot koffiebonen? En wat ligt hier, eieren? Maar we moeten ook bouwen, laten we eerst planken en bamboepalen sjouwen.
Met een aantal dames van de boot sjouw ik zware planken naar een in mijn ogen redelijk lukraak gekozen plek voor het kamp. Oh, wat is het heet! Het zweet gutst over mijn gezicht. Ik pak ook een pot pasta, een pot augurken, oh, en vishaakjes! Ik zie ze liggen op de bodem van de krat. Die moet ik neenemen.
Ineens zijn we in mijn kamp met vijftien personen, iets meer mannen dan vrouwen. We proberen de rest van de dag in drie kleinere groepen slaapplaatsen te bouwen. Dat redden we nooit voor het donker wordt. Wanneer de avond valt steken we een groot vuur aan en koken we onze eerste eilandmaaltijd.
'Heeft er iemand een aansteker?'
Dan blijkt dat we slaapplaatsen tekort komen. Zo overnachten kampgenoten op een bladerdek op de grond, op een gevonden houten tafel en ik lig ergens overdwars achter een rij anderen op de houten planken. Zoals Bea later zegt: "Daar kan ik niet op slapen, zo hard."
Oudste eilander Bea is als laatste bij de kratten aangekomen en heeft de hele chaos gemist. Ze sluit zich aan bij de groep die uiteindelijk in de jungle overnacht. Zelf lig ik in de vochtige nacht onder mijn klamboe en probeer te slapen. Het is pikkedonker nu het vuur uit is - daar moet je op tijd hout voor sprokkelen - we zien de mooiste sterrenhemel ooit.
Horror-nacht
Wordt het nog ooit licht? Deze vraag houdt ons de hele nacht bezig. Je slaap in korte poses, het zijn de tropen dus nog steeds heet, benauwd en aardedonker. Het is zo'n 12 uur per etmaal donker, hoe houden we dat vol?
Een aantal van ons heeft het overigens wel degelijk heel koud gehad die nacht. Veel van ons zijn vroeg wakker. En eerlijk is eerlijk, de zonsopkomst is adembenemend. Voor het eerst sinds mijn aankomst op het eiland zie ik de schoonheid ervan. Heb ik even tijd om te kijken waar ik ben.
Ik help pittige Beau met het maken van het ontbijt. Iemand was zo slim de pot rozijnen mee te nemen uit een krat, zodoende hebben we krenten"broodjes". Er is ergens op het eiland gist, maar ons kamp heeft het niet. De broodjes zijn dan ook platte schijven met krenten. Het vult wel.
We bouwen de rest van de dag verder aan de slaapplaatsen. Vincent, onze Tarzan, kan als geen ander knopen en bouwen. Samen met Dave en andere mannen bouwen we een slaapplek een halve meter boven de grond, want: ratten. Samantha, Roza en ik ontrafelen meters touw. Door een dik touw te splitsen, heb je meer touw.
Kamp Voedselbank
Na een dag doorbouwen en de nodige discussies over het eten gaan we zelf eten. Lieve Wendy en Selma regelen met Beau wie er wat krijgt, en wat we eten. Ik besluit me niet te mengen in de discussies over eten en bouwen, bied enkel mijn hulp aan.
Dat heeft psycholoog Jaap van Ginneken goed gezien, je eigen groepje gaat vanaf nu te allen tijde voor. En wat voor groep! Vijftien mooie mensen. Helaas wil Marina na de eerste nacht naar huis. Je kunt alleen maar naar huis als het een arena-dag is. We weten nooit van tevoren wanneer dat is, de ene keer duurt het twee dagen, de andere keer vijf.
Iemand grapt dat we 'Kamp Supermarkt' zijn, al voelen wij ons eerder Kamp Voedselbank, we blijven eten uitdelen. Bedenk dat we met vijftien monden zijn, en dan is drie weken met één baal rijst en een paar potten pasta niet veel. Waar is al dat eten toch heen? Er is genoeg voor iedereen, voor drie weken.
Veel eten is verstopt. Daarover later meer. We ervaren de chaos op het eiland veel heftiger dan hoe het in de eerste uitzending te zien is. Hoe zit dat eigenlijk, psychologisch gezien?
Koeien Psychologie
Om in zo'n situatie te overleven begint het proces van de-individualisatie. Dit is een kwestie van waarnemen: wanneer je met een groep bent, let de een op dit, en de ander op dat. Daar hoef je dan geen ingewikkelde reacties op te geven, dat maakt overleven makkelijker. Je zoekt in reflex soortgelijke mensen, maar je kunt beter hele diverse mensen zoeken voor betere overlevingskans.
Ook wij verdelen de taken, het is een rare gewaarwording hoe je als individu oplost in de groep. Alles om je heen wordt diffuus: je laat je meesleuren in de groepsdynamiek, bent niet meer jezelf. We zijn allemaal koeien, runderen verzamelen zich ook zo: "In een grote groep voor de veiligheid en paar nieuwsgierigen aan buitenkant", aldus psycholoog Jaap van Ginneken.
"Het belangrijkste blijkt vriendschappen te sluiten, terwijl mensen eigenlijk de reflex hebben te gaan rivaliseren." Rivaliteit ontstaat meteen. Tussen de kampen welteverstaan. Door het dagenlang bouwen merken wij, kamp-zonder-naam, (we willen geen 'supermarkt' heten) er in het begin maar weinig van.
Stress of zen?
De schrik is groot als kampmaatje Marina al na de eerste nacht zegt dat ze naar huis wil. Mensen overschatten zichzelf (realiseren zich serieus niet dat er geen vissticks uit de zee komen zwemmen?), denken “Ik ga het redden tot het eind!”. Dit is gebaseerd op misperceptie, zegt Jaap van Ginneken.
Marina, moeder vanaf haar 19e, wil op het eiland kijken of er nog een andere Marina is dan die in de drukke, normale wereld thuis. Ze geeft haar polsbandje aan Wendy. Bob wilde naar het eiland om te rouwen, om in alle rust bij zijn gevoel te komen. Bob heeft aanhoudende hoofdpijn en moet ook opgeven.
Bob zegt later bij Million Dollar More: "Ik had daar kapot willen gaan van verdriet." Het raakt me. Naar een onbewoond eiland gaan, is dat stress of zen? Lieve Bob, ik hoor je zeggen: 'ik denk'. Mag ik je een tip geven? Pas wanneer je uit je hoofd komt, kom je bij je verdriet. Voel.
'Ik zeg altijd tegen mezelf, kom op man, stap eroverheen'
Wellicht is met 99 anderen op zo'n plek niet de juiste locatie om tot rust te komen. Ik loop de benen onder mijn kont vandaan. We kunnen nog nergens (op) zitten, dus je loopt, staat of ligt. Na drie dagen voelen mijn voeten net alsof ik de Vierdaagse heb gelopen. De strandvierdaagse.
Toch is het moeilijk de schoonheid te zien als je er doorheen zit. Terwijl presentator Giel en Fred (van Leer) jubelen tijdens Million Dollar More: "En dan kom je daar aan, prachtig strand, palmbomen! Net een ansichtkaart!", weet ik dat je dit alleen maar kunt zien wanneer je in je pure zintuiglijke waarneming zit, niet in je hoofd.
Fred van Leer hoopt voor de komende afleveringen op nog veel meer ellende en drama, dan lijkt zijn leven minder hysterisch en biedt zich aan: “Ik kan daar zo tussen”. Zou jij gaan? Na het zien van de eerste, bizarre beelden?
Naar het vorige artikel <||> volgende artikel.